مصرف بنزین خطرناک شد

میانگین مصرف روزانه بنزین در سال جاری 81 میلیون و 200 هزار لیتر بوده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته (74/9 میلیون لیتر) 8/4 درصد رشد داشته است. رشد مصرف بنزین در شهریورماه امسال نسبت به شهریورماه سال گذشته هم 9/6 درصد بوده و در 16 شهریور ماه به رکورد تاریخی 104/7 میلیون لیتر رسیده است. پیش ازاین، بیشترین میزان مصرف بنزین در 12 فروردین‌ماه امسال و به میزان 102/4 میلیون لیتر بود.

بنزین یکی از کالاهای استراتژیک کشور است که مصرف بی رویه آن باعث خواهد شد هزینه‌های واردات میلیاردی بر دوش دولت گذاشته شود. در این شرایط دولت به جای این که تمهیداتی را در نظر بگیرد تا مصرف بنزین کاهش یابد با رها کردن این بازار و معلق نگه داشتن کارت سوخت سبب شد واردات بیشتری در این بخش اتفاق بیفتد. اکنون تولید بنزین در ایران حدود 60 میلیون لیتر در روز است و بقیه بنزین مورد نیاز از طریق واردات از کشورهای دیگر تأمین می‌شود. این در حالی است که اگر پروژه پالایشگاهی عظیم ستاره خلیج فارس به صورت کامل بهره‌برداری شود و همه ظرفیت آن در مدار تولید قرار بگیرد حدود 36 میلیون لیتر توان تولید بنزین را در ایران افزایش خواهد داد که با ظرفیت تولید فعلی که 60 میلیون لیتر در روز است به 96 میلیون لیتر خواهد رسید. با راه اندازی پروژه ستاره خلیج فارس می‌توان به صادرات فکر کرد، اما روند افزایشی مصرف بنزین نشان می‌دهد اگر این پروژه هم کامل شود باز هم نیاز به واردات خواهیم داشت و در آینده‌ای نه چندان دور باید یک پروژه ستاره خلیج فارس دیگر نیز کلید بخورد تا دوباره به خودکفایی برسیم؛ مگر آن که اقدامات کنترل مصرف بنزین هم مدنظر قرار گیرد. پیش‌بینی می‌شد میزان مصرف بنزین در سال جاری 5/5 درصد رشد داشته باشد، اما این میزان به 8/4درصد رسید.

اکنون که حدود یک ماه از آغاز به کار دولت دوازدهم می‌گذرد نه تنها در تأمین بنزین خودکفا نشده ایم، بلکه از حجم واردات بنزین نیز کاسته نشده است. واردات بنزین با قوت ادامه دارد و برای تأمین مصرف بنزین که به بیش از 86 میلیون لیتر در روز در نیمه دوم تابستان رسیده، واردات این فرآورده نفتی به بیش از 12 میلیون لیتر در روز رسیده است.

مشکلی در سوخت‌رسانی نداریم

گرچه سید‌محمدرضا موسوی‌خواه، مدیر تأمین و توزیع شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی درباره افزایش مصرف اعلام کرده، در حال حاضر ذخیره بنزین کشور کافی بوده و مشکلی در این خصوص وجود ندارد؛ اما اگر روند مصرف بنزین کنترل نشود کشور به مشکل خواهد خورد. در ضمن احتمال می‌رود میزان مصرف بنزین با آغاز سال تحصیلی و افزایش تردد شهری نسبت به سایر ایام افزایش یابد. از سوی دیگر، در ماه محرم شاهد تردد هیات‌های مذهبی خواهیم بود. در کشور بیش از 40 میلیون مترمکعب در روز ظرفیت تولید سی.ان.جی وجود دارد که فقط 50 درصد آن یعنی حدود 21 میلیون مترمکعب در روز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وقتی وزارت نفت که متولی اصلی کنترل مصرف سوخت است کاری در این زمینه انجام نمی‌دهد، دستگاه‌های دیگر نیز به این موضوعات توجهی نخواهند داشت. از سوی دیگر باید توجه داشت استفاده از کارت سوخت و سهمیه بندی بنزین اثر زیادی در کنترل مصرف سوخت داشت که کنار گذاشتن این سامانه باعث شد پایش مصرف از بین برود. این در حالی است که ثروتمندان مصرف بیشتری در بنزین دارند و همین امر موجب می‌شود بیشتر از یارانه‌های دولتی برای تولید و واردات بنزین بهره مند شوند.

ناچار به واردات روزانه 20میلیون لیتر بنزین می‌شویم؟

علی مهرابی، مدیر طرح گاز طبیعی فشرده (سی.ان.جی) شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران می‌گوید: در صورت استفاده نکردن از سی.ان.جی، با توجه به افزایش مصرف روزانه بنزین، ناچار باید واردات روزانه حدود 20 میلیون لیتر بنزین بیشتر تدارک دیده می‌شد که هزینه‌ای هنگفت را به بدنه اقتصاد کشور تحمیل می‌کرد.

روزانه به طور میانگین 21 میلیون مترمکعب گاز طبیعی فشرده جایگزین حدود 20 میلیون لیتر بنزین مصرفی بخش حمل و نقل سبک کشور شده است که این مقدار حدود 21 درصد از سهم سبد سوخت کشور در بخش حمل و نقل سبک را تشکیل می‌دهد.